Đất là môi trường tự nhiên hỗ trợ sự tương tác vi sinh – thực vật. Các vi sinh vật có lợi như vi sinh vật cố định đạm bất cộng sinh và cộng sinh, nấm Ectomycorrhizal, nấm Endomycorrhizal và vi khuẩn Rhizobacteria kích thích sinh trưởng thực vật bao gồm các chất hòa tan K và P đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của thực vật. Các vi sinh vật trong đất cũng thể hiện hoạt tính kháng nấm tạo ra các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và tạo ra sức đề kháng cho cây trồng. Để duy trì các vi sinh vật này trong vùng lân cận của rễ, thực vật giải phóng 5 – 10% năng lượng quang hợp của rễ, và tỷ lệ này tăng lên khi nó được trồng trong hệ thống không vô trùng. Điều này cho thấy, cấu trúc và sự đa dạng của hệ vi sinh vật vùng quanh rễ khác nhau giữa các loài thực vật và theo thời gian. Điều đáng chú ý là ở những vùng rễ khác nhau của cùng một cá thể thực vật lại có những cộng đồng vi sinh vật đặc trưng lưu trú bởi những cơ chất đặc biệt được phóng thích, nó biến đổi từ dạng đường đơn đến dạng hợp chất thơm phức tạp. Do đó, thành phần của dịch tiết ra từ rễ là một lực chọn lọc quan trọng tác động đến sự tương tác giữa thực vật và vi sinh vật có lợi. Nó bao gồm phenol, đường, axit amin, các chất chuyển hóa thứ cấp có trọng lượng phân tử thấp, polysaccharide, protein và các phân tử sinh học khác có trọng lượng phân tử cao. Các phân tử sinh học này thường ít đa dạng hơn nhưng có sẵn với tỷ lệ lớn hơn trong dịch tiết, và polysaccharid nói chung quyết định sự liên kết của vi khuẩn dị dưỡng với thân rễ và thân rễ. Glycoside và axit hydrocyanic được coi là những chất chuyển hóa độc hại có nguồn gốc từ rễ, được biết là có tác dụng ức chế sự phát triển của mầm bệnh.
Hệ vi sinh vật vùng rễ cũng bị ảnh hưởng bởi loại đất, biến đổi khí hậu và các hoạt động của con người. Các yếu tố phi sinh học như độ pH, loại đất, oxy hữu dụng, cường độ ánh sáng, nhiệt độ đất, các chất dinh dưỡng hữu dụng thích hợp và thậm chí sự hiện diện của các vi sinh vật cụ thể chi phối thành phần định tính và định lượng của dịch tiết ra rễ. Cũng có sự khác nhau giữa các loài thực vật về loại chất dịch rễ tiết khi quan sát trên vùng rễ của những cây thông và sự khác nhau về lượng acid amin giữa ở vùng rễ cây đậu và cây yến mạch. Các cây phong non tiết ra nhiều loại cacbohydrat, nhiều axit amin và đa dạng acid amin hơn so với cây trưởng thành.
Các axit hữu cơ được giải phóng trong dịch tiết rễ cũng khác nhau. Dịch tiết từ rễ của cây bắp được tìm thấy có chứa axit citric, trong khi dịch tiết ở rễ cây lúa mì là axit oxalic. Điều này cho thấy thành phẩm của dịch tiết ra từ rễ thay đổi theo một số yếu tố và đặc trưng cho các loài thực vật. Như vậy, số lượng, chất lượng và loại nguồn cacbon thải ra trong dịch tiết rễ sẽ quyết định đến thành phần của quần thể vi sinh vật trong thân rễ. Đó không chỉ là những sinh vật có ích; thậm chí nó có cả thành phần các loại nấm gây bệnh như Rhizoctonia, Fusarium, Sclerotium,phanomyces, Pythium, Colleetotrichum, Verticillium và Phytophthora cũng phát sinh để đáp ứng các chất chuyển hóa cụ thể do rễ tiết ra. Để duy trì số lượng các chất đối kháng trong thực vật cần cung cấp các chất dinh dưỡng đặc trưng cần thiết cho sự phát triển của chúng chống lại các mầm bệnh cụ thể.
Sự hiện diện của hệ vi sinh ở vùng đất xung quanh rễ cũng ảnh hưởng đến thành phần của dịch tiết ra từ rễ. kết quả quan sát sau có sự thay đổi thành phần dịch tiết khi bổ sung các chế phẩm sinh học như Azospirillum lipoferum-A2 204 vào đất. Sự tương tác giữa hệ vi sinh vật vùng rễ và thực vật là không đơn giản và đó là ranh giới quan trọng hiện nay, như là một điểm nóng về tương tác giữa vi sinh vật – thực vật, cho dù nó có lợi hay gây bệnh. Sự tương tác này rất đặc trưng và bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố phi sinh học và sinh học bao gồm ánh sáng và nhiệt độ, những yếu tố này trực tiếp làm thay đổi thành phần dịch tiết của rễ và qua đó sự trao đổi chất giữa quần xã xung quanh và rễ cũng bị thay đổi.
(Trích nguồn: Phân bón sinh học cho nông nghiệp bền vững và môi trường – Tác giả: TS. Nguyễn Thị Ngọc Trúc)
Quý khách hàng quan tâm đến sản phẩm đạm hữu cơ Hươu Xanh có thể đặt mua ngay tại đây hoặc liên hệ hotline 0358782777 để được tư vấn về sản phẩm một cách chu đáo nhất!
